عناب

عَنّاب یا تبرخون (نام علمی: Ziziphus jujuba) درختچه‌ای است متوسط از تیرهٔ سنجدیان که ارتفاع آن تا ۱۰ متر نیز می‌رسد. عناب بومی مناطق گرمسیر و خشک بوده و برگهای کوچک سبزرنگ، بدون کرک و تخم‌مرغی شکل آن در زمستان می‌ریزد. میوهٔ عَنّاب که دارای خواص دارویی بسیار زیادی می‌باشد در ابتدا سبز و گرد بوده و پس از رسیدن به رنگ قرمز-تیره و زیتونی شکل درآمده و چروک می‌خورد.

آب و خاک مناسب کشت؛

آب شیرین و خاک شیرین است که محصول بهتری می‌دهد.
درخت عناب باکیفیت نیز دارای رنگ تنه مایل به قهوه ای و عناب بی کیفیت دارای رنگ تنه صورتی_قرمز می‌باشد. و درختچه عناب قابل پیوند زدن است. عَنّاب را «خرمای قرمز» و «خرمای چینی» نیز می‌نامند. عناب باکیفیت دارای نشانه‌هایی نظیر ۱-رنگ تیره مایل به قهوه ای و نه سرخ و روشن۲-گوشت میوه عناب باکیفیت سفید و شیرین است ۳-چروک درمیوه باکیفیت عناب بسیار کم و ناچیز و مرغوبیت آن به صاف بودن سطح میوه است (عناب چروک برای مصارف دارویی، دمنوش و گرفتن پودر حبه عناب است).

خواص دارویی عناب

عَنّاب آرامش‌بخش و ضد بدخلقی است و در طب سنتی چین و کره از آن به عنوان دارویی که سبب کاهش اضطراب می‌شود و تقویت کننده معده و طحال و سیستم گوارشی است استفاده می‌کنند. عَنّاب خون را تصفیه و سموم را از بدن دفع می‌کند، سبب روشنی پوست شده و از بروز مشکلات قلبی جلوگیری می‌نماید.

عَنّاب خونساز، ملین و دارای لعاب بسیار است و سینه را نرم می‌نماید.استفاده از مغز میوه در زخم‌ها و بریدگی‌ها سبب سرعت بخشیدن به بهبود آن‌ها می‌شود. عَنّاب همچنین دندان‌ها را در برابر پوسیدگی مقاوم می‌سازد.چای عَنّاب دارای ماده ضدسرطانی ساپونینز است. این چای باعث ترمیم بافت‌های آسیب دیده و تقویت عضلات می‌شود. از جوشانده برگ عناب برای تسکین گلودرد و از عصاره آن برای درمان آن استفاده می‌شود. به خاطر سپرده شود که عناب باعث ازدیاد ویتامین k در خون می‌شود و خون را سفت می‌کند. پس بهتر است کسانی که غلظت خون بالایی دارند از مصرف آن پرهیز نمایند.

عناب دارای آنتی‌اکسیدانی است که خطر مبتلا شدن به بیماری‌های کبدی را پایین می‌آورد. اضافه‌کردن عناب به برنامه غذایی هر روزه می‌تواند تا حد زیادی در کارکرد کبد مؤثر واقع شود. حتی آزمایش‌ها نشان داده‌اند که مصرف عصاره عناب در پایین آوردن مقدار چربی در کبد و همچنین کاهش کلسترول و تری‌گلیسرید بسیار مؤثر است.

همچنین در طب اسلامی به علت پاکسازی خون باعث از بین رفتن جوش صورت می‌شود.

بهبود کیفیت خواب با خواص عناب

درمان بی‌خوابی و بهبود عملکرد مغز مهم‌ترین خواص عناب از نظر طب سنتی محسوب می‌شوند. علم پزشکی هم به دلیل وجود آنتی اکسیدان‌های فراوان، مصرف این میوه را برای رفع بی‌خوابی موثر می‌داند. اغلب اطباء طب سنتی معتقدند، عناب دارای طبع گرم و خاصیت آرام‌بخشی است؛ از همین‌رو مصرف آن را برای کاهش بی‌خوابی توصیه می‌کنند.

خواص عناب برای کاهش وزن

کاهش وزن یکی دیگر از بهترین خواص عناب به‌شمار می‌آید. درواقع عناب فیبر و پروتئین بالایی دارد، از همین‌رو برای مدت طولانی القاکننده حس سیری است. این میوه کالری بسیار کمی دارد، بنابراین شما می‌توانید به راحتی آن را جایگزین تنقلات ناسالم و پرکالری کنید. همچنین عناب به دلیل داشتن آنتی اکسیدان قوی، باعث عملکرد بهتر متابولیسم بدن می‌شود که نتیجه آن حفظ وزن ایده‌آل است.

خواص عناب در بارداری

این میوه منبع غنی از فسفر و کلسیم است. بنابراین مصرف آن می‌تواند به استحکام استخوان‌ها و جلوگیری از بروز پوکی استخوان در دوران بارداری کمک کند. دیگر خواص‌عناب برای مادر و جنین عبارت‌اند از:

• کاهش استرس و اضطراب
• تقویت سیستم ایمنی
• تقویت رشد جنین
• کاهش حالت تهوع
• تعدیل فشار خون
• تولید سلول‌های خونی سالم در جنین
• زیبایی بیشتر پوست و مو
• کاهش انقباضات بدن مادر
• کمک به توسعه سیستم عصبی جنین

ارزش غذایی عناب :

این میوه منبع خوبی از ویتامین C و حاوی مقادیر قابل ملاحظه‌ای مواد معدنی است. همچنین دارای پروتئین، کربوهیدرات و مواد معدنی کلسیم، فسفر، آهن، کاروتن، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین و فلور می‌باشد. در ضمن حاوی پکتین (به عنوان کلسیم پکتات) به عنوان فیبر محلول مؤثر در کاهش چربی و قند خون است. محتوای چربی کل میوه عَنّاب بسیار کم است. نسبت اسیدهای چرب اشباع نشده به کل چربی در میوه عناب بالا است.

خواص عناب برای کبد

نتایج تحقیقاتی که به تازگی انجام شده نشان می‌دهد، میوه عناب به دلیل داشتن کوکوربیتاسین سموم موجود در کبد را پاکسازی می‌کند و باعث عملکرد بهتر آن می‌شود. از طرفی آنتی اکسیدان قوی موجود در این میوه اثربخشی بالایی در درمان آسیب‌های کبدی دارد.

مبارزه با سلول های سرطانی 

یکی دیگر از خواص مهم این میوه، مبارزه با رشد سلول‌های سرطانی است. درواقع آنتی اکسیدان قوی موجود در عناب باعث دفع رادیکال‌های آزاد در بدن می‌شود و سلول‌های مضر را از بین می‌برد. مصرف عناب علاوه بر پیشگیری از سرطان به روند درمان این بیماری سرعت می‌بخشد.

خواص عناب برای زنان

خواص عناب برای رحم زنان شامل پیشگیری از بیماری‌هایی مانند سرطان، نازایی، قاعدگی نامنظم و کیست تخمدان است. محققان پس از تحقیقات بر روی تعداد زیادی از زنان، دریافتند که عناب یک راه‌کار درمان طبیعی برای تخمدان پلی کیستیک به‌شمار می‌آید و مانند قرص‌های ضد بارداری اثربخشی بالایی دارد. البته عوارض جانبی این میوه نسبت به قرص‌های هورمونی بسیار کمتر است.

خواص عناب برای مردان

مصرف عناب باعث تحریک گیرنده‌های هورمون مردان (تستوسترون پایین) و درمان مشکلاتی مانند کاهش میل جنسی یا اختلال نعوظ می‌شود. محققان در سال ۲۰۱۲ تحقیقات گسترده‌ای در مورد خواص عناب بر کیفیت اسپرم مردان انجام دادند. نتیجه این تحقیقات، اثربخشی بالای عناب را بر تعداد و تحرک اسپرم تایید کرده است.

حفظ سلامت قلب و خواص عناب

عناب منبع غنی از پتاسیم است که از گرفتگی رگ‌های خونی جلوگیری می‌کند. همچنین سدیم پایین این میوه باعث تنظیم فشار خون بدن می‌شود.

کاهش علائم یبوست با خواص عناب

فیبر بالای این میوه باعث عملکرد بهتر دستگاه گوارش و کمک به بهبود فرآیند هضم می‌شود. درواقع فیبر موجود در عناب به نرم شدن مدفوع کمک می‌کند؛ در نتیجه غذا به راحتی در دستگاه گوارش تحتانی به حرکت در می‌آید و علائم یبوست از بین می‌روند. از طرفی محققان عصاره این میوه را برای رشد باکتری‌های مفید روده و عملکرد صحیح آن‌ها جهت غلبه بر باکتری‌های مضر موثر می‌دانند.